AB ve Türkiye’de Araç içi Acil Çağrı Sistemleri (E-CALL)

AB ve Türkiye’de Araç içi Acil Çağrı Sistemleri (E-CALL)

Araç içi acil çağrı (e-Call) sistemleri, araçlarda acil durumlarda devreye girerek 112 acil çağrı merkezine bağlantı sağlayan sistemler olarak bilinmektedir. E-Call hizmeti sunan araç üreticilerinin söz konusu düzenlemelere ve bazı kısıtlamalara tabi oldukları unutulmamalıdır.

Araç içi acil çağrı (eCall) sistemleri uzun süredir uygulamada görülen, araçlarda acil durumlarda otomatik ya da manuel olarak devreye girerek 112 acil çağrı merkezine bağlantı sağlayan sistem olarak tanımlanabilir.

Avrupa Birliği’nde araç içi acil çağrı sistemini belirleyen düzenlemeler 2007 yılından beri gündemdedir. 2015/718 sayılı Araç İçi 112 Çağrı Sistemlerine İlişkin Tip Onayına Dair Regülasyon, 31.03.2018 tarihinden itibaren AB ülkelerinde araç içi 112 acil çağrı sistemini haiz araçların bu sisteme uyumlu şekilde üretilmesini düzenlemektedir.  

Araç içi acil çağrı sistemi, arayan aracın konum bilgisini araçta bulunan GPS ile tespit ederek araçta bulunan sensörler sayesinde araçta meydana gelen hasarı tahmin ederek kaza ile birlikte devreye girmekte ve bu sayede Acil Çağrı Merkezi ile irtibat sağlanmaktadır. Bu sistem duruma göre manuel olarak da çalıştırılabilir.

2011–2013 yılları arasında Uyumlaştırılmış Araç İçi Acil Çağrı Sistemi 1 projesi kapsamında 9 AB üyesi tarafından acil çağrı sistemi uygulanmaya başlanmış, 2013–2015 yılları için AB tarafından Uyumlaştırılmış Araç İçi Acil Çağrı Sistemi 2 projesi ile projeye 6 yeni ülke dâhil edilmiş ve Türkiye de projenin pilot ülkeleri arasında yer almaktadır. AB’deki Uyumlaştırılmış Araç İçi Acil Çağrı Sistemi projesinin temel amacı AB ülkelerinde araç içi acil çağrı sistemini oluşturmak ve ülkelerin e-Call servislerinin uyumlu bir şekilde çalışmasıdır.

Türkiye’de 19 Ağustos 2016 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 29.4.2015 tarihli ve 2015/758 sayılı Regülasyon dikkate alınarak, AB mevzuatına uyum çerçevesinde “112 Acil Çağrı Servisi Tabanlı Araç İçi Acil Çağrı Sisteminin Yerleştirilmesi İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliği”  yayımlamıştır ve yönetmelik 31 Mart 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik, imalatçıların 112 Tabanlı Araç İçi Acil Çağrı Sistemler hususunda uymaları gereken yükümlülükler ve yetkilendirme hususlarını düzenlemektedir. 

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu ise 22 Ocak 2018 tarihli kararı ile 112 Tabanlı Araç İçi Acil Çağrı Sistemi ile ilgili düzenlemelere yer vermiştir. Özellikle bu tip sistemlerin yabancı operatörler üzerinden yapılacak bağlantı ile yürütülmesinden doğabilecek çeşitli riskleri dikkate alınarak, ihtiyaç duyulan bilişim sistem ve hizmetlerinin yerli ve milli kaynaklardan sağlanmasını temin edilmesi hususunda düzenlemeler getirilmiştir. Bu bağlamda:

  • 112 tabanlı araç içi acil çağrı (eCall) sisteminde SIM kart, eSIM (embedded SIM/gömülü SIM) kart veya SIM kart özelliğini taşıyan bir modül vb. bulunmaması veya eCall çağrısının yapıldığı anda abonesi olunan işletmecinin şebekesine bağlantı sağlanamaması halinde, söz konusu çağrıyı alan işletmeci tarafından eCall çağrısının ilgili Acil Çağrı Merkezine aktarılmasını teminen işletmeciler tarafından gerekli tedbirlerin alınması,
  • Söz konusu modüllerin sadece eCall çağrısı yapmak amacıyla kullanılması halinde, Türkiye’deki mobil işletmecilerden temin edilmesi veya söz konusu işletmeciler tarafından kontrol edilebilecek şekilde programlanabilir olması, bu kapsamdaki haberleşme modülleri için abonelik sözleşmesi tesis edilmesine gerek olmadığı, ancak işletmeciler tarafından bu modüllerin sadece 112’yi arayabilmesi ve 112 tarafından geri aranabilmesi için gerekli tüm tedbirleri alınması gerektiği,
  • 112 Acil Çağrı Servisi Tabanlı Araç İçi Acil Çağrı Sistemin Yerleştirilmesi ile ilgili Tip Onayı Yönetmeliği’ne uygun olarak Türkiye’de kullanılmak üzere üretilen veya ithalat yoluyla satılan araçlardaki eCall ile birlikte katma değerli hizmet sunumuna imkan sağlayan haberleşme sistemlerinde; SIM kart, eSIM kart veya SIM kart özelliğini taşıyan bir modül vb. kullanılması halinde, söz konusu SIM kartların, eSIM kartların veya SIM kart özelliğini taşıyan modül vb.nin Türkiye’de mobil elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş işletmecilerden temin edilmesi veya söz konusu işletmeciler tarafından kontrol edilebilecek şekilde programlanabilir olması ve abonelik işlemlerinin ilgili mevzuata uygun olarak yapılması gerektiği,
  • 112 Acil Çağrı Servisi Tabanlı Araç İçi Acil Çağrı Sistemin Yerleştirilmesi ile ilgili Tip Onayı Yönetmeliği’ne uygun olarak Türkiye’de kullanılmak üzere üretilen veya ithalat yoluyla satılan araçlardaki eCall ile birlikte katma değerli hizmet sunumuna imkan sağlayan haberleşme sistemlerinde hizmet verecek sunucuların Türkiye’de bulundurulması ve sistemdeki kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına çıkartılmaması hususu düzenlenmiştir.

Yukarıdakiler ışığında Türkiye’de kullanılmak üzere üretilen veya ithal edilen araçlarda eCall sisteminin bulunması halinde imalatçıların, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu yetkilendirme düzenlemeleri, Kişisel Verilerin Korunması mevzuatı, sunucuların Türkiye’de bulundurulması ve haberleşme sistemlerinde kullanılan SIM kartların Türkiye’de yetkilendirilmiş işletmecilerden temin edilmesi gibi bir takım düzenlemelere tabi olacağı hususu dikkatten kaçırılmamalı ve üretim süreçleri buna göre şekillendirilmelidir.

 

----------------------------------------------------------------------------------

Begüm Yavuzdoğan Okumuş (http://gun.av.tr/tr/cv/begum-yavuzdogan-okumus/)

Çalışma Alanı: Teknoloji, Medya ve Telekomünikasyon (http://gun.av.tr/tr/teknoloji-medya-ve-telekomunikasyon/)

Paylaş: