TÜRKONFED Ekonomik Araştırmalar Bölüm Sorumlusu Zuhal Özbay Daş ve Uzman Yasemin Özbal tarafından hazırlanan TÜRKONFED Haftalık Ekonomi Değerlendirme Notu’nun 3 Şubat 2014 tarihli sayısı yayınlandı.
Notun tam metni ile birlikte grafiklerine linkteki PDF dosyasından ulaşabilirsiniz.
TÜRKONFED Haftalık Ekonomi Değerlendirme Notu
TÜRKon/HED/14-05
TÜRKİYE EKONOMİSİ
Enflasyon Ocak’ta hedeflerin üstünde gerçekleşti.
Ocak ayı tüketici fiyatları endeksi aylık %1,72; yıllık %7,51 oranında artarak hedeflenen değerin üstünde bir değer aldı. Gıda ve alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışı bir önceki aya göre %5,16 olurken, yıllık fiyat artışı ise %25’e yaklaştı.
TÜİK, üretici fiyatları endeksi hesaplamalarını ise Ocak ayından itibaren değiştirdi. Ocak’tan itibaren hazırlanacak endeks, tarım sektörü hariç olmak üzere Nace Rev.2 sınıflamasına uygun olarak Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi olarak hesaplanacak. Yeni hesaplanan yurtiçi üretici fiyat endeksi ise Ocak ayında bir önceki aya göre %3,32, yıllık bazda ise %10,72 oranında arttı.
Dış ticaret açığı 2013’ü artışla kapattı.
Geçici dış ticaret verilerine göre Aralık ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %4,9; ithalat ise %16,7 arttı. Dış ticaret açığı ise bir önceki yılın aynı ayına göre %37 oranında artarak 7,2 milyar dolardan 9,9 milyar dolara yükseldi. Kümülatif dış ticaret açığı ise Aralık ayında 101,4 milyar dolara ulaştı. Ancak enerji hariç dış ticaret açığı yaklaşık 52 milyar dolar düzeyini buluyor. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %60,3’ten %59,9’a geriledi.2013 yılsonunda, AB’nin toplam ihracattaki payı bir önceki yıla göre 2,5 puan artarak %41,5’e yükseldi. Kümülatif olarak en fazla ihracat yapılan ülke Almanya olurken, Irak ikinci sırayı aldı. 2013 yılında gerçekleşen toplam ihracat 151 milyar dolar, toplam ithalat ise 251 milyar dolar oldu.
Tüketici güven endeksi Ocak’ta da geriledi.
TÜİK tarafından yayınlanan Tüketici Eğilim Anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi Ocak ayında da geriledi. Geçtiğimiz ay 75 değerinde olan endeks bu ay 72,4 değerine ulaştı. Geçtiğimiz hafta açıklanan reel kesim güven endeksi ve sektörel güven endekslerine paralel olarak tüketici güveni de bu ay gerileme eğilimini sürdürdü.
Merkez Bankası faizlere sert müdahale etti.
Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası düzenlediği ara Para Politikası Kurulu’nda politika faizlerini yükseltme kararı aldı. Alınan karar göre marjinal fonlama oranı %7,75’ten %12’ye, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranı %6,75’ten %11,5’e, Merkez Bankası borçlanma faiz oranı %3,5’ten %8’e yükseltildi. Bir haftalık repo faiz oranı ise %4,5’ten %10’a getirilerek ilk defa çift haneli rakama yükseltildi. Bir önceki hafta faizleri sabit tutan Merkez Bankası’nın faizleri yükseltmesine neden olarak Türk Lirası’ndaki değer kaybı ve risk priminde oluşan belirgin artış gösterildi. TCMB’nin açıklamasında “enflasyonda belirgin bir iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmaya devam edileceği” belirtildi.
Moody’s faiz artırımı açıklaması yaptı.
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın faiz artırımı ile ilgili rapor yayınladı. Raporda, “parasal sıkılaştırmanın döviz üzerindeki baskıyı hafifleterek ödemeler dengesinde kriz ihtimalini azaltacağı ancak aşağı yönlü risklerin sürdüğü ve bankaların karlılık ve varlık kalitesinin baskı altında olacağı” ifadelerine yer verildi.
DÜNYA EKONOMİSİ
ABD ekonomisi ivme kazandı.
ABD ekonomisi 2013 yılı son çeyreğinde %3,2 büyüdü. Ekonomik büyümenin ivme kazanması, işsizlik oranında gerileme yaratacağı beklentisine yol açtı. Ekonominin yüksek hızda büyümesi Fed’in tahvil alımını azaltma kararında etkili oldu.
Fed tahvil alımını 65 milyar dolara kıstı.
Fed Ocak ayı toplantısında aldığı kararla, aylık tahvil alımını 10 milyar düşürerek 65 milyar dolara çekti. Fed, işsizlik oranının %6,5’e gerilemesinden sonra da kısa vadeli faizleri sıfıra yakın tutma kararı aldı.Başkanlığı devralacak olan JanetYellen’ında tahvil alımını tedricen azaltmaya devam etmesi bekleniyor.
Avrupa’da deflasyon endişeleri artıyor.
Eurostat Euro Bölgesi’nde Ocak ayı enflasyonunun bir önceki aya göre gerileyerek %0,7’ye düştüğünü açıkladı. Enflasyonun birkaç aydır üst üste gerileme eğiliminde olması bölgenin deflasyona girerek ekonomik hızın yeniden yavaşlayacağı endişelerine yol açıyor. Avrupa Merkez Bankası’nın %2 enflasyon hedefine rağmen, son aylarda enerji fiyatlarında yaşanılan düşüş enflasyonun gerilemesine neden oluyor.
İngiltere 2013’te hızlı büyüdü.
İngiltere İstatistik Ofisi ONS, ülkenin 2007’den bu yana en hızlı büyüme oranına ulaşarak 2013’te yıllık %1,9 büyüdüğünü açıkladı. Ancak 2013’ün dördüncü çeyreğinde ekonominin durumu hala 2008’deki seviyenin %1,3 altında bulunuyor.