Yeşil Merkez Bankacılığı

Yeşil Merkez Bankacılığı

Küresel iklim değişikliği “ufkun trajedisi” (tragedy of the horizon) olarak tanımlanarak merkez bankalarının iklim değişikliği nedeniyle finansal sistemde oluşabilecek sorunları gidermek ve piyasaların etkin çalışmasını temin edebilmek için bugünden harekete geçmeleri gerektiğinin altı çizilmektedir.

Küresel iklim değişikliğine ilişkin gelişmelerin para politikası stratejisine dâhil edilmesi gerektiği fikri ilk olarak 2015 yılında İngiltere Merkez Bankası tarafından dile getirilmiştir. Bu kapsamda, küresel iklim değişikliği “ufkun trajedisi” (tragedy of the horizon) olarak tanımlanarak merkez bankalarının iklim değişikliği nedeniyle finansal sistemde oluşabilecek sorunları gidermek ve piyasaların etkin çalışmasını temin edebilmek için bugünden harekete geçmeleri gerektiğinin altı çizilmiştir.

Teknolojinin gelişimi ve hızlı sanayileşme sonucu karbondioksit ve metan gazı gibi sera gazlarının genelinde görülen emisyon (salım) artışı küresel ısınma sorununa yol açmış ve bu durum küresel iklim değişikliklerini beraberinde getirmiştir. Bu çerçevede, küresel sera gazı emisyonunun yıllar itibarıyla artış gösterdiği ve küresel sıcaklığın da buna paralel arttığı görülmektedir.

Yapılan çalışmalara bakılınca bir merkez bankası Yeşil Para Politikası aracı olarak "kahverengi teminat zorunluluğu" ile bankaların da kredi kullandırma kararlarında yeşil dönüşümü merkeze ala Ayrıca yeni bir tanım dönüşüm riski (transaction risk) yani yeşil dönüşüm riskinin finansal literatüre girdiğini görüyoruz. Kısacası: “Ne kadar 'kahverengi' kredi o kadar finansal yeşil dönüşüm riski.”

Green Central Banking Scorecard’a göre: Birçok merkez bankası kademeli ilerleme kaydediyor ve ilk kez Fransa C'den daha yüksek bir not aldı. AB'nin puanı bütün birlik ülkelerini kapsadığı için olumlu bir performans olarak kabul ediliyor. Türkiye dahil son sıralardaki ülkeler arasında puan farkı oldukça düşük. Çin (2021'de birinci sıradaydı) altıncı sıraya gerilerken, parametreler arttıkça Çin geri plana düşecek gibi duruyor.


Paylaş: